Yeşil Yakalı Meslekler: 21. Yüzyılın Çevreci Meslekleri

Günümüzden çok değil 25 – 30 yıl öncesine kadar hiç duymadığımız meslekler artık geleceğin meslekleri ve popüler meslekler arasında anılmaya başlamıştır. İşte yeşil yakalı meslekler de bunlardan sadece bir kısmını oluşturur.

Yeşil yakalı mesleklerin popüler meslekler arasında ve geneleceğin meslekleri arasında yer almasının en önemli nedeni ise; Çevre kirliği, küresel ısınma ve iklim değişikliği, doğal kaynakların hızla tükenmesi nedeniyle artık bu küresel sorunları hızla önlem alınması gerektiğidir. Bu önlemlerin alınmasına bağ olarak ilk defa tanıştığımız meslek kolları da ortaya çıkmıştır.

Çevresel sorunların ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi ve sürdürülebilirlik için önemli olan bu meslekler iş ve çalışma hayatınızda kariyer kapılarını sizlere aralayacak mesleklerdir. Bizde bu yazımızda kariyerimiz için önemli olduğunu düşündüğümüz yeşil yakalı meslekler hakkında sizleri bilgilendirmeyi amaçladık.

Yeşil Yakalı Meslekler Nedir?

Yeşil yakalı meslekler, sürdürülebilir bir dünya için ekolojik dengeyi ve çevreyi korumaya yönelik faaliyetlerin yoğunlukta olduğu bir meslek grubudur. Önceleri sadece beyaz yaka ve mavi yaka olarak bilenen meslek gruplarından oldukça farklıdır.

Öne Çıkan Yeşil Yakalı Meslekler

Küresel ısınma ve sürdürülebilirliğin önemi arttıkça yeşil yakalı mesleklerin sayısında da bir artış gözlemlenmeye başlanmıştır. Örneğin 20 – 30 yıl öncesine kadar hiç bilmediğiniz yenilenebilir enerji mühendisliği veya doğa koruma uzmanı artık geleceğin meslekleri arasında sayılmaya başlamıştır.

Yeşil yakalı olarak tabir bu meslekler bu gün sınırlı sayıda olsa da; İlerleyen yıllarda bu alanda farklı meslek kollarının ortaya çıkacağından hiç şüphemiz yoktur.

Bizim sizler için önerebileceğimiz ve popüler olarak gördüğümüz yeşil yakalı meslekleri aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.

Çevre Mühendisliği

Konumuz yeşil yakalı meslekler olması nedeniyle ilk olarak bu alanda çevre mühendisliği ön plana çıkar. Çevre kirliliğini önleyerek doğayı korumak adına sürdürülebilir sistemler geliştirmek ve uygulamak çevre mühendislerinin görev alanı içerisinde yer alır. Bununla beraber hava başta olmak üzere su ve toprak kirliliğinin azaltılmasına yönelik çalışmalar da yine çevre mühendisliğinin görev tanımı içerisinde yer alır.

Çevrenin ve ekosistemin korunmasında kamu kurumlarına büyük görevler düşer. Ülkemizde ise bu konuda görevli ve yetkili kurum Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’dır. Bu gün bu kurumların merkez ve taşra teşkilatlarında binlerce çevre mühendisi görev yapar. Ayrıca belediyeler gibi yerel yönetimlerin bünyesinde çalışan çevre mühendislerinin sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bu yüzden çevre mühendisliği yeşil yakalı meslekler arasında önü açık meslek olarak görülmektedir.

Çevre Mühendisi Nasıl Olunur?

Ülkemizde birçok üniversitede içinde bulunduğumuz yıl itibariyle çevre mühendisliği bölümü vardır. Esasen çevre mühendisi olabilmenin tek yolu bu bölümlerden mezun olmayı zorunlu kılar. İklim değişikliği, sürdürülebilirlik veya küresel ısınma konularında farklı birçok sertifika almamız mümkün ise de, bunlar çevre mühendisi olmaya yeterli değildir. Ancak bu sertifikalar kariyerimize yön verebilecek sertifikalardır. Bu nedenle çevre mühendisi olmak istiyorsanız üniversitelerin çevre mühendisliği bölümlerinden mezun olmanız zorunludur.

Sürdürülebilirlik Uzmanı

Beyaz yakalı meslekler denildiğinde ikinci sırada sürdürülebilirlik uzmanı bizi karşılar. Nasıl ki çevrenin korunması, hava ve su kirliliğinin önlenmesi önemli ise sürdürülebilir bir dünya için sürdürülebilirlik uzmanı da önemlidir.

Bireysel veya kurumsal olarak çevresel etkilerin ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi konusunda stratejik politikalar oluşturarak uygulanmasını sağlamak sürdürülebilirlik uzmanlarının görev tanımı içerisinde yer alır.

Maalesef ki ülkemizde sürdürülebilirlik ve sürdürülebilirlik uzmanlarının önemi tam olarak anlaşılmış değildir. Ancak son yıllarda önemi artan sıfır atık politikaları, enerji verimliliği ya da yeşil bina kavramları sürdürülebilirlik umanlarına olan gereksinimi de arttırmıştır. Bu artışın ilerleyen yıllarda da artarak devam edeceği konusunda kuşkumuz yoktur. Bu nedenle sürdürülebilirlik uzmanlarının yeşil yakalı meslekler kapsamında geleceğin meslekleri arasında yer alacağından da kuşkumuz yoktur.

Sürdürülebilirlik Uzmanı Nasıl Olunur?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi sürdürülebilirliğin önemi henüz tam olarak kavranamamıştır. Bu nedenle doğrudan sürdürülebilirlik uzmanlığına yönelik akademik eğitimler henüz ülkemizde verilmemektedir. Buna karşın özellikle çevre mühendisliği, yenilenebilir enerji sistemleri, işletme, kamu yönetimi gibi bölümlerden mezun olunmasından sonra yeşil bina ve sürdürülebilirlik yönetimi gibi eğitimlerin alınarak kısmen de olsa sürdürülebilirlik uzmanı unvanını sahip olmak mümkündür. Bunun için öncelikle lisans mezunu olmak gerekir.

Doğa Koruma Uzmanı

Yeşil yakalı meslekler denildiğinde öne çıkan bir başka meslek kolu da doğa koruma uzmanlığıdır. Diğer çevreci meslekler gibi doğa koruma uzmanları da biyoçeşitliliği korumak, canlı türlerinin devamlılığını sağlamak, habitatları daha iyi duruma getirmek ve korumak adına görev alırlar. Doğa koruma uzmanları kamu kurumlarında görev aldıkları gibi birçok sivil toplum kuruluşlarında da etkili görevler üstlenmektedirler.

Doğa Koruma Uzmanı Nasıl Olunur?

Tıpkı sürdürülebilirlik uzmanlığında olduğu gibi doğrudan doğa koruma uzmanı olabilmemizi sağlayan ve doğa koruma uzmanlığına yönelik bir akademik eğitim veren üniversite bölümü henüz yoktur. Yine çevre mühendisliği, biyoloji veya orman mühendisliği gibi bölümlerden mezun olmak doğa koruma uzmanlığı olabilmek için ilk adımı atmaya yeterlidir. Sadece bu bölümlerden mezun olmak yeterli değildir. Bu akademik eğitimlerin doğa korumaya yönelik eğitimler ile desteklenmesi gerekir.

Yenilenebilir Enerji Mühendisliği

Küresel ısınmanın önlenmesi için en etkili yöntem sera gazlarının artışının önüne geçilmesidir. Bu ise artık geleneksel ve doğaya zararlı enerji üretim tekniklerinden vazgeçerek yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim ile mümkündür. Bu durum da yeşil yakalı meslekler arasında yenilenebilir enerji mühendisliğini ön plana çıkaran en önemli etkendir.

Güneş enerji sistemleri başta olmak üzere; Rüzgar enerjisi, biyokütle enerjisi, hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumu, işletilmesi ve daha verimli hale getirilmesi için çalışmalar yaparlar.

Yenilenebilir Enerji Mühendisi Nasıl Olunur?

Yenilenebilir enerji mühendisi olabilmek içinde çeşitli alternatiflerimiz vardır. Ancak en etkili bölüm enerji mühendisliği bölümüdür. Bunun dışında makine mühendisliği ve elektrik / elektronik mühendisliği gibi bölümlerden mezun olunmasından sonra bu konuda çeşitli eğitimlerin alınmasından sonra yenilenebilir enerji mühendisi olabilmek için önemli bir adım atılmış olacaktır.

Beyaz yakalı meslekler grubunda değinmiş olduğumuz diğer mesleklerinde bu konuda oldukça önemli olduğundan kuşku yoktur. Ancak geleceğin popüler meslekleri konusunda özellikle kariyer hedeflemeniz durumunda ve kısman bu alanlara ilginiz olması halinde yenilenebilir enerji mühendisliğine yönelmeniz oldukça avantajlı olacaktır.

Yeşil Bina Uzmanı

Ekolojik dengenin korunması ve küresel ısınmanın önlenmesi amacıyla gerçekleştirilen sürdürülebilirlik faaliyetleri çok önemlidir. İşte son yıllarda bu kapsamda önemi gittikçe artan ve yeşil yakalı meslekler arasında yer alan bir başka çevreci meslek ise yeşil bina uzmanlığıdır.

Enerji verimliliği başta olmak üzere doğa dostu yapı tasarımları ile kendisini tanıdan yeşil bina uzmanlığı da geleceğin meslekleri arasında sayılır.

Yeşil Bina Uzmanı Nasıl Olunur?

Yeşil bina uzmanı olabilmek için öncelikle; Mimarlık, inşaat mühendisliği ve çevre mühendisliğinden mezun olmak gerekir. Sadece bu bölümlerden mezun olmak yeşil bina uzmanı olabilmek için yeterli değildir. Bu bölümlerden mezun olduktan sonra yeşil bina sertifikalarına sahip olmak gerekir.

Karbon Ayak İzi Denetçisi

Daha önce de belirttiğimiz gibi küresel ısınmanın önlenmesi ve sürdürülebilir bir dünyanın varlığı öncelikle sera gazı salınımının en aza indirilmesine bağlıdır. Bu durumda da yine beyaz yakalı meslekler arasında yer alan karbon ayak izi denetçileri bizlere yol gösterici olur.

Karbon salınımının en aza indirilmesi konusunda çalışmalar yaparak yeni politikalar üretmek, bu konuda raporlar hazırlayarak yeni stratejiler üretmek karbon ayak izi denetçilerinin görev tanımları içerisinde yer alır.

İklim Değişikliği Uzmanı

Beyaz yakalı meslekler grubunda öne çıkan ve son olarak değinmek istediğimiz meslek ise iklim değişikliği uzmanlığıdır. İsminden de anlaşılacağı gibi yukarıda sıralamış olduğumuz diğer çevreci mesleklerin hemen hemen tümünün göstermiş olduğu faaliyetleri kapsayacak nitelikte bir görev tanımları vardır. Özellikle son yıllarda kamu kurumlarında iklim değişikliği uzmanlığı kadrolarında dikkati çeken bir artış gözlemlenmiştir.

İklim Değişikliği Uzmanı Nasıl Olunur?

Doğrudan iklim değişikliği uzmanlığına yönelik eğitim veren üniversite düzeyinde bir bölüm de henüz ülkemizde yoktur. Ancak iklim değişikliği uzmanı olabilmek için de çeşitli alternatiflerimiz vardır; Hukuk, ekonomi, kamu yönetim, mimarlık, mühendislik, kamu yönetimi, iktisat veya iktisadi idari bilimler bölümlerinden mezun olduktan sonra iklim değişikliği uzmanı sınavlarına girmek gerekmektedir. Bu konuda daha detaylı bilgilere “İklim Değişikliği Uzmanı Nasıl Olunur?” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Yeşil Yakalı Meslekler Neden Önemlidir?

Çevrenin ve doğal kaynakların korunması, küresel ısınma konusunda alınan önlemlere destek vermek sadece yeşil yakalı mesleklere mensup kişilerin görev ve sorumlulukları arasında yer almaz. Gelecek nesillere daha yaşanabilir ve temiz bir dünya bırakmak bütün insanların ortak görev ve sorumluluklarındandır. Ancak çevreci mesleklerin de bu yolda önemli görevler üstlendikleri tartışmasızdır. Peki yeşil yakalı meslekleri önemli kılan diğer unsurlar ve nedenler nelerdir. Bunları genel hatları ile aşağıdaki gibi sıraladığımızda büyük ölçüde geleceğin meslekleri konusunda da bilgi sahibi olmanız mümkün olacaktır.

• Doğal kaynakların korunmasına katkı sağlar.
• İklim değişikliğine karşı bilimsel ve uygulamaları çözümler üretilir.
• Çevre kirliliğine karşı yasal ve kurumsal uyum süreçleri başlatılır.
• Yeni nesil ekonomilerin temelleri atılır.
• Toplumsal çevre bilincinin artmasına katkı sağlanır.

Türkiye’de Yeşil Yakalı Mesleklerin Geleceği

Ülkemizde çevreye duyarlı mesleklerin önemi tam olarak anlaşılamadığını daha önce de söyledik. Ancak bu durum son yıllarda değişmeye başlamış, özellikle kamu kurumların almaya başladıkları bir takım önlemler kamu kurumlarında yeşil yakalı mesleklerin daha fazla istihdam edilmeye başlandığını görmekteyiz. Bu nedenle sık sık dile getirdiğimiz gibi çevreci meslekler, geleceğin meslekleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Çevreci meslekler ile kariyer hedefliyorsanız aşağıdaki kurum ve kuruluşlarda çalışma imkanına sahip olursunuz.

• Kamu kurumları
• Özel sektörler
• Sivil toplum kuruları ve diğer uluslararası projeler
• Eğitim kurumları
• Avrupa yeşil mutabakatı

SONUÇ:

Artık küresel ısınmanın hızla arttığı ve ekolojik dengenin hızla bozulduğu bir dünyada yaşıyoruz. Ekolojik dengedeki tüm bu bozulmaların temelinde de yine insanlar vardır. Bu dengenin korunması için de çaba gösteren yine bizleriz.

Bu konuda bireysel veya toplumsal bilincin oluşması, insanların bu konudaki sorumluluklarını tam olarak kavrayabilmeleri içinde bir takım önlemler alınması zorunlu hale gelmiştir. İşte bu noktada da yeşil yakalı meslekler ortaya çıkarak bu önlemlerin alınması, doğanın korunması ve daha yaşanabilir bir dünya için bizlere bir çeşit yol gösterici olmaktadırlar. Kariyer açısından önü açık meslekler olmasının yanında insanlık için yararlı adımlar atmak çevreci meslekleri daha cazip kılar.