Yapay zekanın iş dünyasına olan katkıları kesinlikle reddedilemez bir gerçektir. Artık hiçbir meslek kolu mensubu yoktur ki acaba yapay zeka mesleğimi bir gün elimden alacak mı? Diye düşünmesin. Avukatlık hatta hakim ve savcılık dahi bu mesleklerden sadece birisidir. Artık meslek seçiminde kişiler sadece kendi yetenek ve ilgi alanlarını düşünmemekte, bununla beraber bir gün yapay zekanın tercih edeceği mesleği ne kadar etkileyeceğini araştırmaktadır. Avukatlık mesleği de bunlardan sadece birisidir. Sizce yapay zeka avukatlığı bitirir mi? Yapay zeka hukuku etkiler mi?
Yapay zekayı harici olarak sık sık kullanan bir hukukçu olarak sizlerle bu konudaki bilgi ve düşüncelerimi paylaşmak istedim. Dilerseniz önce yapay zekanın iş hayatındaki yerine değinelim.
Yapay Zekanın İş Hayatındaki Yeri
Bu gün tamamen insan duyguları ve hisleri ile yerine getirilen mesleklerde dahi yapay zekanın izlerine rastlanır. Diğer bir ifade ile yapay zekanın etkilemediği hiçbir meslek yoktur diyebiliriz. Asıl sorun yapay zekanın bu meslekleri tamamen insanların elinden alıp alamayacağıdır.
Sağlıktan, eğitime; Finanstan hukuka; Mühendislikten insan kaynaklarına kadar her alanda az veya çok mutlaka yapay zekanın olumlu katkıları vardır. Bu katkılar bazı mesleklerde işlemleri kolaylaştırmak şeklinde olurken, bazı meslekleri ise tamamen ortadan kaldıracak boyuttadır.
Yapay Zeka Hukuku Etkiler Mi?
Hukuki belgeleri incelenmesi, sözleşmelerin analizi ve bunlar sonrasında dava stratejisinin belirlenmesi avukatlık mesleğinin en yoğun uğraşları arasında yer alır. Kuşkusuz ki yapay zeka bu gibi veri analizine dayalı işlemleri hızlı ve hatta başarılı bir şekilde yerine getirebilir.
Yapay zekanın hukuku etkileyeceğinden hatta olumlu bir şekilde etkileyeceğinden şüphe yoktur. Örneğin yıllar önce emsal bir karar araması yaparken saatlerce hatta günlerce içtihat okumak zorunda kalıyorduk. Oysa bu gün aradığımız anahtar kelimeleri yapay zeka destekli içtihat programına girdiğimizde dakikalar hatta saniyeler içerisinde bize ihtiyacımız olan içtihatları veya yasa metinlerini sunmaktadır. Yada bu gün Adalet Bakanlığı tarafından kullanılan UYAP bilişim sistemi, ülkemizde yargı işlemlerinde devrim niteliğinde bir uygulamadır. Önceleri günlerce uğraşılan bir adli işlem artık saniyeler içerisinde yerine getirilir hale gelmiştir. Tüm bu sistemlerin temelinde yapay zeka bulunmakta bize yardımcı etmektedir.
Hukuk Uygulamalarında Yapay Zeka Kullanımı
Yukarıda yapmış olduğumuz açıklamalardan da anlaşılacağı üzere yapay zeka hukuk alanında her alanda olmasa da belirli alanlarda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Asıl sorun yapay zeka gelişirken avukatlık mesleği tehlikeye giriyor mu? Avukatlık mesleği tamamen tehlikeye girmese de bazı alanlarda sık kullanılmaya başlamıştır. Genel olarak hukuki uygulamalarda yapay zeka aşağıdaki konularda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
Sözleşme Araştırması ve Sözleşmelerin Hukuki Açıdan Analizi
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi yapay zeka verileri analiz etmede oldukça başarılıdır. Avukatların ve diğer hukukçuların uzun uğraşlar sonrasında hazırlamış olduğu bir sözleşme yapay zeka sayesinde saniyeler içerisinde hazırlanabilmektedir.
Örneğin ben bir hukukçu olmama rağmen şu anda web sitemde bulunan; Çerez politikası, KVKK Aydınlatma Metni ve gizlilik politikası gibi hukuki bilgi ve terimler içeren sözleşmeyi kendim hazırlamak yerine yapay zekadan destek almayı tercih ettim. Bu sözleşmeleri kendim hazırlayacak olsam kuşkusuz en az 3 – 4 gün boyunca bu işe yoğunlaşmam gerekecekti.
Hukuki Araştırmalar
Elbette ki avukatlık mesleğinde de dava veya duruşma öncesinde veya müvekkil görüşmesi öncesinde uyuşmazlığın konusuna göre bir takım araştırmalarda bulunmak gerekir. Mevzuat ve içtihat araştırması, emsal kararların sorgulanması bu ön araştırmaların başında gelir.
Ancak unutmamak gerekir ki yapay zeka yine bize dijital ortamda yani internet ortamında bulduğu verileri değiştirerek ve uyarlayarak sunacaktır. Her zaman doğruluğu sorgulanması ve şüphe ile bakılması gereken bilgileri bize verecektir.
Dilerseniz bunu bir örnekle açıklayalım. Bildiğiniz gibi kasten öldürme suçuna ilişkin yargılamalar “Ağır Ceza Mahkemesinde” yapılır. Yapay zekaya “kasten öldürme suçunda görevli mahkeme neresidir?” diye sorduğumuzda dijital ortamı tarayarak hukuk sitelerinde bu konuda verilen bilgileri bize sunacaktır. Yani yapay da bu verileri başka sitelerden toplamaktadır. Ya yapay zekanın bu verileri aldığı internet sitelerindeki tüm bilgiler yanlış ise? İşte bu soruya cevap verdiğimizde büyük ölçüde yapay zeka avukatlık yapar mı? Sorusuna da cevap vermiş olacağız.
Yapay zekanın bilgileri elde etmiş olduğum tüm web sitelerinde kasten öldürme suçunda görevli mahkemenin “Sulh Ceza Mahkemesi” olduğu yönünde gerçeği yansıtmayan bilgiler yer alması halinde hiç şüpheniz olmasın ki yapay zeka da kasten öldürme suçunda görevli mahkemenin Sulh Ceza Mahkemesi olduğunu bize söyleyecektir. Sanırım bu bilgiden sonra yapay zeka avukatlığı bitirir mi? Sorusuna kısmen de olsa cevap alabilmişinizdir.
Dava Dilekçesinin Hazırlanması
Tam olarak olayın oluş şekli veya ihtiyacımıza yönelik olmasa da özellikle basit dava dilekçelerini yapay zeka hazırlayabilir. Tabi ki yapay zeka tarafından hazırlanan bu dava dilekçesi ile ne kadar ilerleyebiliriz bunu önceden kestiremeyiz. Bu yüzden bu ihtimali diğer durumlara göre çok daha zor görüyoruz. Dilerseniz bu konuda yine yapay zekadan bir destek alalım ve bizden vermiş olduğumuz bilgiler ışığında ve bir dava konusunda dava dilekçesi hazırlamasını isteyelim.
Yapay Zeka Dava Dilekçesi Hazırlayabilir Mi?
Merhaba yapay zeka; benim adım arda Usluer, Eşimin adı Asli Usluer, biz eşimle şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanmak istiyoruz ve davayı ben açacağım bana usulüne uygun ve bu gerekçeye dayalı olarak yasa maddelerini de belirten bir dava dilekçesi hazırlar mısın?
Merhaba Arda Bey,
Elbette yardımcı olabilirim. Aşağıda, Türk Medeni Kanunu’na uygun şekilde düzenlenmiş, “şiddetli geçimsizlik” (TMK m.166/1) gerekçesine dayanan, boşanma davası dilekçesi örneği yer almaktadır. Bu dilekçe, davayı sizin açtığınız ve eşinizin açık isminin Aslı Usluer olduğu duruma göre hazırlanmıştır.
Görüldüğü gibi yapay zeka vermiş olduğumuz bilgiler ışığında bizlere bir dava dilekçesi hazırlayıp verdi. Hukukçu olarak dilekçeyi incelediğimde kısmen eksik ve yeterli olmadığını görsem de küçük düzeltmeler sonrasında mahkemeye boşanma dilekçesi olarak verilmesinde bir sakınca görmedim. Bu da yapay zekanın dava dilekçesi hazırlayabileceğini ama tam olarak ihtiyacımıza cevap veremeyeceğini göstermektedir. Avukatlık sadece dava dilekçesinden ibaret olmaması nedeniyle bu aşamada yapay zekanın avukatlık yapacağını söylemek tam anlamı ile doğru olmaz.
Gördüğünüz gibi yapay zekanın hukuk alanını etkimediğini söylemek yanlış olur. Asıl konumuz yapay zeka avukatlığı bitirir mi? Olması nedeniyle dilerseniz biraz da bu konu üzerinde değerlendirmelerde bulunalım.
Yapay Zeka Avukatlığı Bitirir Mi?
Yapay zeka avukatlar içinde vatandaşlar içinde sayısız kolaylıkları bizlere sunmaktadır. Yapay zekaya temel bilgileri verdiğimizde kuşkusuz bize bir boşanma davası dilekçesi hazırlar. Hazırlamış olduğu bu dava dilekçesi ile muhtemelen de belirli bir seviyeye kadar ilerleyebiliriz. Peki ya duruşmalarda yeni delillerin ani bir şekilde önümüze konulduğunda ne yapacağız? Bu durumda anlık olarak yapay zekadan destek almamız olanak dışıdır. Bu yüzden avukatlığın yapay zekaya dayanıklı meslekler arasında olduğunu söyleyebiliriz.
Yapay Zeka Avukatlık Mesleğini Tamamen Ortadan Kaldırabilir Mi?
Mesleki tecrübelerimiz, yapay zekanın işleyişi veya sağlamış olduğu kolaylıkları göz önüne alarak yapay zeka avukatlığı bitirir mi? Sorusuna şöyle cevap verebiliriz.
Hayır yapay zeka avukatlığı bitiremez, sadece dava dilekçesi hazırlanmasından ibaret olmayan bu meslekte de zaman zaman duygularımız ile hareket etme gereği duyabiliriz. İşte avukatlık mesleğinde de bu noktaya geldiğimizde emin olun ki yapay zeka başaramayacak ve sizi yarı yolda bırakacaktır. Bu nedenle yapay zekanın avukatlık yapamayacağını kesin bir dil ile söyleyebiliriz.
Benzer konularda daha detaylı bilgi sahibi olmak isterseniz “Yapay Zekanın Elimizden Alamayacağı Meslekler” başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz. Bu yazımızda yapay zekanın neden avukatlık yapamayacağı hususunda daha detaylı bilgiler verilmiştir.
